Сенат депутаты Мұрат Бақтиярұлы шетелдегі этникалық қазақтар мәселесін көтері, шекарадан тысқары жерде 7 миллион қазақ бар екенін жеткізді.
«Соңғы жылдары Қытайдағы саяси қысымнан 5 қазақ елге қашып келіп, босқын мәртебесін беруді сұрады. Дегенмен, Қазақстан халықаралық заңнамаларға сәйкес, елде олардың туыстары тұрғанына қарамастан босқын мәртебесін бермеді», - деді депутат.
Сенатордың айтуынша, Қазақстан үкіметінің басқа елдердегі қандастарына табиғи апаттар кезінде, экономикалық, саяси дағдарыс кезінде көмек көрсетуге заңды түрде құқығы жоқ.
«Қазақстанның азаматтығы туралы заңда азаматтыққа қабылдау мерзімін ұзарту туралы мәселе ұзақ уақыт талқыланды, өйткені азаматтық алу өте оңай, әсіресе қытайлықтар да азаматтық алады деген ақпарат өте көп және жалпы ақпарат құралдарында көтерілген. Талдау барысында олардың негізсіздігі анықталды», - деді ол.
Оның айтуынша, Қазақстан азаматтығын 29 жыл ішінде ҚХР-дің 4 азаматы ғана алған.
«Сонымен қатар, ішкі көші-қон саясатына қатысты құзырлы органдарға құлаққағыс жасайын. Ресми деректерге сүйенсек, 1991-2018 жылдар аралығында Қазақстан халқының саны 11 пайызға, Өзбекстан 60 пайызға, Тәжікстан 68 пайызға, Қырғызстан 43 пайызға өскен.
«Біздің ел үшін басты қауіп – азаматтардың елден кетуі. 2018-2019 жылдары Қазақстаннан 3,7 миллион адам көшіп кеткен. Соңғы он жыл ішінде Ресейге 300 мың адам қоныс аударыпты. Қоныс аударғандардың 44 пайызы 15-34 жас аралығындағы азаматтар. Бұл – жұмыс күшінің кемуінің көрінісі», - деді депутат.
«Сарапшылардың пікірінше, шетелде 7 миллион этникалық қазақ тұрады. Бұл – қазіргі Қазақстан халық санының 38 пайызы. Осы азаматтарды елге қайтару үшін Қазақстан үкіметі арнайы жоба әзірлеуі керек. Біз миллиондаған қандасымыздың елге қайту арманын орындауға міндеттіміз», - деді ол.
Сауалнама нәтижесінде 1,5 миллион қазақтың Отанына оралғысы келетіні анықталған. Ал соңғы 8 жыл ішінде 10 мың адам ғана ата жұртына қайта оралыпты.