Кері қайту
Басып шығару
Дәурен Абаев Pegasus жөнінде пікір білдірді
Президент әкімшілігі басшысының бірінші орынбасары Дәурен Абаев Pegasus тыңшылық бағдарламасы туралы дауға қатысты пікір білдірді. Pegasus бағдарламалық жасақтамасы арқылы бақылау құрбандарының қатарына Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев, Алматы қаласының әкімі Бақытжан Сағынтаев және премьер-министр Асқар Мамин кіруі мүмкін.
Ұйымдасқан қылмыс пен сыбайлас жемқорлықты зерттеу орталығы (OCCRP) және басқа он алты әлемдік бұқаралық ақпарат құралдары бүкіл әлемдегі журналистердің, саясаткерлердің және белсенділердің телефондарын бұзу үшін ұлттық билік қолданған Pegasus тыңшылық бағдарламасына қатысты тергеуді жариялады. Бағдарламалық жасақтама Қазақстанда да қолданылған.
Үкіметтері Pegasus-ты баспасөзге қарсы қолдануға рұқсат берген елдер қатарына Қазақстан, Венгрия, Әзірбайжан, Үндістан, Израиль, Бахрейн, Мексика, Марокко, Руанда, Сауд Арабиясы және Біріккен Араб Әмірліктері кіреді.
«Pegasus вирус жұқтырған құрылғыдағы пернелердің басылуын – барлық жазбаша хабарламалар мен веб-іздеулер, тіпті парольдер бақылайды. Бағдарламалық жасақтама телефонның микрофоны мен камерасына қол жеткізуді қамтамасыз етеді, оны жәбірленуші өзімен бірге алып жүретін мобильді тыңшы құрылғысына айналдырады», - дейді тергеуші.
Дәурен Абаев та бұл жанжалға қатысты пікір білдірді.«Нақты белгісіз нәрсе туралы түсініктеме беру қиын. Бізге ешқандай дәлелсіз кейбір қызықты мәліметтер берілді және оларға сенуіңізді сұрайды. Сіз достық жолмен кез-келген адамды осы тізімге енгізе аласыз, сөйтіп елде – элита арасында, журналистер арасында және т.б. күмән тұқымын себесіз. Менің ойымша, ақылға қонымды скептицизм қағидатын ұстану маңызды сияқты. Әзірге менің басқа айтарым жоқ», – деді Абаев.
Барлығы Pegasus тізімінде екі мыңға жуық қазақстандық телефон нөмірлері бар.Тергеушілер тізім бойынша журналистер бағдарламалық жасақтаманың құрбаны аз болғанын айтады. Оған көбіне елдің саяси және іскери элитаның өкілдері кірген.
NSO Group клиенті журналист Серікжан Мәулетбайға, құқық қорғаушы Бақытжан Төреғожинаға, ПЕН-клубтың экс-жетекшісі, журналист Бигелді Ғабдуллинге қызығушылық танытты.